Okres 1834-1945
Początkowo kościół św. Józefa Robotnika (pierwotnie pod wezwaniem Jana Chrzciciela), wyglądał znacznie skromniej niż obecnie. Świątynia została wzniesiona w latach 1826-34. Budowlę przy ówczesnej ulicy Długiej 31 zaprojektował Ludwik Bethier jako murowany, jednonawowy budynek o wymiarach 21 (długość) na 13 (szerokość) i 7 (wysokość) metrów, pokryty blachą. Wsparcia finansowego dla budowy świątyni udzielił właściciel Konstantynowa – Mikołaj Krzywiec Okołowicz, jednak uczynił to z pewnymi oporami. Umowa zawarta w 1821 r. pomiędzy pierwszymi osadnikami a Okołowiczem zawierała punkt mówiący o budowie kościoła ewangelickiego. Warunkiem, jaki musieli spełnić koloniści, było wystawienie w Konstantynowie 75 domów, co stało się dość szybko, bo już w roku 1825. Na przełomie XIX i XX wieku ewangelicy stanowili 39 % populacji Konstantynowa. Mimo to dziedzic nie przystąpił do budowy świątyni, i dopiero list wysłany przez ewangelików do samego cara Aleksandra I z prośbą o wsparcie, skłonił go do rozpoczęcia pracy.
Mikołaj Krzywiec Okołowicz
1762-1841 r
Mikołaj Krzywiec-Okołowicz (wyznania ewangelickiego) dostarczył 100 000 sztuk cegieł oraz innych materiałów budowlanych, bezpłatnie wyznaczył również plac pod kościół i plebanię. Poświęcenie i oddanie świątyni wiernym nastąpiło 14 XII 1834 roku. W sąsiedztwie wybudowano również murowaną, krytą gontem pastorówkę. W krótkim czasie powstało wielkie dzieło, na dzień uroczystego otwarcia gotowe były nawet organy, 2 dzwony, ławki oraz ołtarz wraz z niezbędnym wyposażeniem kościelnym. Pod koniec XIX wieku konstantynowski kościół uległ znacznym zmianom. W roku 1897 łódzka firma Nestler i Ferrenbach ukończyła wieżę dzwonniczą nakrytą spiczastym hełmem i dobudowano cześć frontową w stylu renesansowym.
widok z roku 1912
Wraz z wybuchem I wojny światowej miasto stało się widownią krwawych walk o Łódź. 19 listopada 1914 r. Konstantynów trafił pod obstrzał artyleryjski, mieszkańcy byli zmuszeni do ucieczki. Po kilku godzinach ulice i domy przypominały rumowiska, także kościół ewangelicki padł ofiarą wojny. Kiedy mieszkańcy powrócili do miasta ich oczom ukazał się obraz nędzy i rozpaczy. 1/3 domów została zrównanych z ziemią, a z kościoła który niegdyś wybudowali ich dziadkowie nie pozostało nic innego jak do połowy zwalone mury. W wyniku działań wojennych dużym uszkodzeniom uległa także świątynia katolicka.
Od 1921 roku zubożała ludność zaczęła intensywnie odbudowywać zniszczony kościół. Dzięki staraniom komitetu budowy kościół udało się wykończyć pod dach według projektu Józefa Kabana. Największym przekształceniom uległo zwieńczenie wieży, dach. Przestrzeń wewnętrzną podzielono na trzy nawy, utworzono balkon okalający kościół. Budynek w stanie surowym poświęcono 30 grudnia 1923. Brakowało niemal wszystkiego, zimne i surowe ściany, żadnego podbicia sufitowego, nie było ani ołtarza ani ambony, chrzcielnicy czy ławek. W kolejnych latach, dzięki licznym ofiarom wiernych, stan kościoła krok po kroku zmieniał się. Do jedynego jeszcze ocalałego dzwonu Łódzki kościół św. Jana podarował drugi. Ewangeliczki z Konstantynowa ufundowały dwa wspaniałe żyrandole. Późną jesienią 1933 r. kiedy miasto otrzymało światło elektryczne także kościół uzyskał tę możliwość i w dzień Bożego Narodzenia rozbłysnął po raz pierwszy blaskiem światła elektrycznego. Ołtarz i ambonę ofiarowało czterech pochodzących z Konstantynowa łodzian Lipski, Schultz, Hampel i mistrz stolarski Juliusz Reit, który wykonał ołtarz i ambonę. Obraz na ołtarzu i chrzcielnicę ufundował Friedrich Zobel. Organy, ławki i oświetlenie zostało zakupione z ofiar wiernych. Jeśli chodzi o obraz, należałoby wspomnieć że został wykonany w Krakowie.
Po tej wieloletniej pracy nad odbudową kościoła swój rozkwit zaczęły przeżywać już istniejące stowarzyszenia parafialne m.in. kościelne stowarzyszenie śpiewacze “Harmonia”, orkiestra dęta “Jubilate”, Ewangelickie Stowarzyszenie Kobiet założone w 1910 r. Stowarzyszenie Panien i Stowarzyszeń Młodzieńców wraz z własną założoną jeszcze w latach dwudziestych orkiestrą dętą. 9 września 1934 r dokonano poświęcenia ołtarza i ambony. Ostatnie ewangelickie nabożeństwo w kościele miało miejsce w styczniu 1945 r. Wkrótce większość Niemców opuściło Konstantynów
Okres 1945-1992
Po II wojnie światowej, od uszczuplonej liczebnie parafii ewangelicko-augsburskiej, świątynię przejęła parafia rzymskokatolicka. Świątynia stała się kościołem filialnym Parafii Narodzenia NMP w Konstantynowie. Poświęcił ją 24.02.1946 r. ks. Jan Kawecki, ówczesny proboszcz i dziekan konstantynowski. W latach 1948-1968 rezydowali w tym miejscu oblaci Maryi Niepokalanej. Na zlecenie o. Mieczysława Cieślika OMI, pierwszego rektora kościoła, Jan Dziewałtowski-Gintowt (1904-1980) namalował obraz Świętego Józefa z Dzieciątkiem. Obraz został umieszczony w ołtarzu głównym kościoła. Poświęcenie obrazu miało miejsce 17.06.1951 r. Równo po 20 latach posługi duszpasterskiej oblaci opuścili Konstantynów. Ostatnim rektorem kościoła był o. Antoni Kurek OMI. Świątynia pozostała do 1992 r. kościołem filialnym Parafii Narodzenia NMP w Konstantynowie (obecnie Konstantynów Łódzki).
Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej
posługujący w kościele filialnym św. Józefa w Konstantynowie Łódzkim w latach 1948-1968*
Imię i nazwisko |
Data i miejsce urodzenia |
Data i miejsce śmierci/pochówku |
Okres posługi |
Posługa |
O. Cieślik Mieczysław OMI |
06.11.1914 Cleveland (Ohio, USA) |
10.04.1983 Elyria/[Grafton?]** (Ohio, USA) |
IV.1948-VIII.1951 |
rektor kościoła |
O. Janas Józef OMI |
02.02.1907 Kraków |
10.10.1971 Łodź/Grotniki |
1950/1951 |
wz. rektora |
O. Pogorzelski Piotr OMI |
02.12.1916 New Kensington (Pensylwania, USA) |
03.11.1989 Abbaye de Cendras Francja |
IV.1948-1949 |
katecheta |
Br. Duda Albin OMI |
10.02.1907 Śląskowo k/Rawicza |
06.05.1959 Łódź/Grotniki |
VI.1948-1959 |
zakrystian |
O. Blandzi Franciszek OMI |
09.01.1906 Karmin k/Pleszewa |
22.03.1961 Karmin k/Pleszewa |
III.1949-VIII.1951 | katecheta |
IX.1951-1957 | rektor kościoła | |||
O. Schmidt Paweł OMI |
03.01.1913 Nowa Wieś Książęca |
22.12.1983 Kędzierzyn/Lubomia |
VII-X.1952 |
duszpasterz |
O. Pestka Antoni OMI |
27.05.1917 Trzemeszno |
21.01.1995 Lubliniec |
1952-1957 |
misjonarz |
O. Paszkiewicz Jan OMI |
(b.d.) |
(b.d.) |
I-VII.1957 |
p.o. rektora |
O. Plewiński Piotr OMI |
28.06.1927 Tuczna k/Kodnia |
22.11.2004 Wrocław/Obra |
VII.1957-VI.1958 |
p.o. rektora katecheta spowiednik |
O. Krystek Ernest OMI |
14.11.1907 Staniszcze Wielkie k/Strzelec Opolskich |
22.11.1967 Konstantynów Łódzki/ Katowice |
VII.1958-XI.1967 |
rektor kościoła |
O. Kurek Antoni OMI |
22.06.1931 Wodzisław Śląski |
06.07.2014 Lubliniec |
XI.1967-VI.1968 |
rektor kościoła |
* Informacje zostały zaczerpnięte z wielu źródeł i niektóre mogą różnić się dokładnymi datami i szczegółami. ** O. Mieczysław Cieślik OMI w latach 1971-1983 był proboszczem Parafii Wniebowzięcia NMP w Grafton (Ohio, USA). Zmarł 10.04.1983 r. w Elyria Memorial Hospital po drugim ataku serca
Okres od 1992
Bardzo ważną datą w historii budynku kościoła był rok 1992, w którym na mocy dekretu księdza Arcybiskupa łódzkiego Władysława Ziółka utworzono parafię świętego Józefa Robotnika. Tym samym świątynia otrzymała materialne zaplecze po przeszło pięćdziesięciu latach stagnacji. Pierwszoplanowym celem było wykupienie świątyni od kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, nastąpiło to 16 marca roku jubileuszowego 2000, natomiast 1 maja 2005 r kościół został poświęcony i konsekrowany. Staraniem kolejnych księży proboszczów, dzięki bardzo dużej hojności parafian i wsparciu ks.arcybiskupa Władysława Ziółka, kościół nabierał dawnego blasku, stając się wizytówką miasta. Szczególnym, a zarazem bardzo intensywnym okresem prac renowacyjnych były lata 2009 - 2014. Dzięki bardzo dobremu zmysłowi administracyjnemu proboszcza ks. Krzysztofa Wlazło wykonano szereg prac, między innymi:
- Wymiana części więźby dachowej i położenie nowej dachówki na całym kościele
- Wymiana okien z późniejszym wstawieniem witraży (w dolnej części kościoła)
- Wykonanie elewacji zewnętrznej na całym kościele, w nawiązaniu do stylu, w jakim została dobudowana wieża w roku 1897
- Ułożenie z kostki drogi procesyjnej wokół kościoła
- Wymiana części wyposażenia kościoła
- Ułożenie nowej posadzki w prezbiterium
- Malowanie kościoła wewnątrz połączona z miejscowym usunięciem odparzonego tynku, drutowaniem pęknięć
Kościół wraz z otoczeniem 06.10.2011 r. został wpisany do rejestru zabytków województa łódzkiego. Od tego momentu prace remontowe w obiekcie konsultowane są z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Źródła:
Urszula Kurz, Rafał Leszczyński, Kościoły archidiecezji łódzkiej: nasze dziedzictwo, tom 1, Łódź 2010
Maria Nartonowicz-Kot (red.), Konstantynów. Dzieje miasta, Łódź 2006
Arno Werner, Konstantynow - Eine Stadtgründung mit deutschen Tuchmachern im Industriegebeit von Lodz /Polen: Ortsgeschichte von 1818-1945 Köln 2004